Imeldaziekenhuis installeert SMOTspot: een slimme paal op zonne-energie, met gratis zonnecrème.

26 juli 2022
door Thierry Aerts

In België krijgt op vandaag één op vijf personen, vóór de leeftijd van 75 jaar, huidkanker. Nu het volop zomert, wil het Imeldaziekenhuis het gevaar van zonnen extra onder de aandacht brengen. “Zon weren, kleren en smeren” is de boodschap. Voor de ingang van ons ziekenhuis staat tot eind september een SMOTspot: een op zonne-energie werkende paal waar je gratis zonnecrème kan nemen. Maar de belangrijkste boodschap is: zonnecrème alleen beschermt je niet tegen huidkanker.  

De voor- en nadelen van de zon

Zonlicht heeft zowel voor- als nadelen op onze huid én ons lichaam.
Het zorgt onder andere voor de aanmaak van endorfine en serotonine. De combinatie van zonlicht en al deze stoffen maakt je gelukkiger. Daarnaast stimuleert het de aanmaak van vitamine D. Deze vitamine D zorgt voor een betere opname van calcium uit je voeding. 15 minuutjes in de zon volstaat voor voldoende vitamine D aan te maken. Zonlicht blijkt ook goed voor ons geheugen te zijn. Doordat je buiten bent, krijg je meer zuurstof binnen en worden de zenuwcellen in je hersenen gestimuleerd.

Zonlicht bestaat onder andere uit uvA- en uvB-straling. Die stralen dringen in onze huid binnen. Het verschil tussen beide soorten stralen is dat uvA-stralen veel dieper in onze huid penetreren, omdat ze een hogere energie hebben. Deze uvA-stralen zijn verantwoordelijk voor huidveroudering. Ze tasten het collageen in onze huid aan waardoor ze slapper wordt, pigmentvlekjes verschijnen en er sneller fijne lijntjes en rimpels ontstaan.
Zonverbranding wordt veroorzaakt door de uvB-stralen. Bij overmatige blootstelling aan de zon beschadigen zij het DNA van onze huidcellen. Om dit op te ruimen ontstaat een ontstekingsreactie waardoor de huid rood kleurt. Die verkleuring gebeurt pas uren later, waardoor je soms niet beseft dat je huid al aan het verbranden is. 

Dr. Heidi Van den Bulck, oncoloog, legt uit: “Overdadige blootstelling aan zowel uvA-stralen als uvB-stralen kan huidkanker veroorzaken. Elke keer wanneer je verbrandt door de zon, wordt het DNA van je huid beschadigd. De huid herstelt meestal, maar niet altijd. Als gevolg hiervan kan het DNA in de huid muteren, de eigenschappen van het DNA wijzigen. Hoe vaker je verbrandt, hoe meer gewijzigd DNA zich opstapelt en hoe hoger je risico op huidkanker wordt.”

Veelvuldige blootstelling aan de zon verhoogt dus je kans op het vormen van melanomen en andere huidkanker. Maar ook je kans op oogletsels verhoogt. Bovendien lopen lichtere huidtypes meer kans op een zonneallergie. Hierbij reageert je huid op de uv-straling in zonlicht en krijg je rode bultjes, blaasjes en/of vlekjes die jeuken. Tot slot kan zonlicht, in combinatie met bepaalde medicatie, ook huidproblemen veroorzaken.

Jezelf beschermen is dus de boodschap! Voor ons ziekenhuis vind je de komende maanden een SMOTspot die hierbij helpt.

“De paal werkt op zonne-energie en is bovendien volledig contactloos, dus ook meteen milieuvriendelijk én  coronaproof. Maar naast het verdelen van zonnecrème, meet de SMOTspot ook de UV-index en andere omgevingsfactoren, zoals temperatuur, luchtdruk en luchtvochtigheid. Hij geeft ook aan hoeveel je in de gegeven omstandigheden moet smeren.”, licht Wendy De Boeck, hoofdverpleegkundige en één van de initiatiefnemers van de campagne toe. “Alle via de SMOTspot verzamelde gegevens worden geanalyseerd in een studie van de KU Leuven en de Universiteit Maastricht. Als ziekenhuis vinden we het mee onze taak om onze patiënten, bezoekers én medewerkers te informeren en te sensibiliseren.”

Zonnecrème alleen beschermt niet tegen huidkanker

Wanneer je zonnecrème gebruikt is het belangrijk om je minimaal een kwartier tot een half uur voor je naar buiten gaat in te smeren. Gebruik een factor dertig of hoger en herhaal regelmatig wanneer je in de zon gaat. Bescherm ook kinderen, hun huid is dunner en uiterst gevoelig voor de zon. Voor hen is een zeer hoge zonbeschermingsfactor van essentieel belang om huidbeschadiging te voorkomen.

“Of insmeren alleen voldoende is om veilig in de zon te zitten? Het antwoord is duidelijk: neen! Insmeren met zonnecrème is zeker belangrijk, maar mag geen vals gevoel van veiligheid geven.  Te vaak worden zonnecrèmes misbruikt als middel om langer in de zon te kunnen blijven. Zonnecrèmes zijn een goede aanvulling op het verstandig omgaan met de zon, maar mogen het niet vervangen.” verduidelijkt dr. Tine Strobbe, dermatoloog in het Imeldaziekenhuis.  “Er is een belangrijk onderscheid tussen een intentionele (zonnebaden) en een niet-intentionele zonneblootstelling (wanneer je gewoon buiten komt). Zonnebaden, zelfs ingesmeerd met een zonnecrème met hoge factor, is en blijft kankerverwekkend! De basis blijft dus: vermijd de zon door schaduw op te zoeken, bedek jezelf met kledij, draag een petje en een zonnebril… Een zonnecrème is hierbij aanvullend zeker nuttig.”

Wil je beschermd de zomer ingaan? Dan geven we je hier 10 tips om jezelf te beschermen tegen de zon:

  1. Vermijd de zon en ga eerder in de schaduw zitten.
  2. Draag in de zon een hoed of een pet.
  3. Draag bedekkende kledij.
  4. Draag steeds een zonnebril om je ogen te beschermen.
  5. Wanneer je in de zon gaat, smeer je dan in met een zonnecrème met een hoge beschermingsfactor (minstens 30+).
  6. Hou rekening met je huidtype, hoe lichter je huid hoe hoger de beschermingsfactor moet zijn.
  7. Smeer je 20 min voor je de zon ingaat.
  8. Smeer je regelmatig opnieuw in, d.w.z. minstens om de twee uur.
  9. Gebruik een waterbestendige zonnecrème.
  10. Smeer je ook in wanneer je in de schaduw zit.