Slaapstoornissen

We brengen gemiddeld 1/3 van ons leven slapend door. Slaap moet daarom wel een erg belangrijk deel zijn van onze dag. Het is immers een periode van rust die we nodig hebben om zowel lichamelijk als geestelijk te herstellen. Het is tijdens onze slaap dat ons geheugen zich vormt, groei plaats vindt en talrijke herstelprocessen op gang komen.

Slaap is een erg persoonlijk gebeuren. Er bestaat niet zoiets als een ‘gezonde slaap’. De slaapbehoefte verschilt sterk per persoon. Slaapklachten zijn altijd subjectief. Zo kan de ene persoon vinden dat hij goed slaapt, terwijl een ander met een vergelijkbaar slaappatroon van oordeel is dat hij slecht slaapt. Veel slaapklachten zijn bovendien terug te voeren op verkeerde inschatting of het gevolg van verkeerde gewoonten of gedachten in verband met slaap.

We spreken van een chronisch slaapprobleem als klachten minstens drie keer per week optreden en gepaard gaan met klachten zoals vermoeidheid, slaperigheid overdag, concentratieproblemen en prikkelbaarheid gedurende minstens drie maanden.

Enkele klachten horen we vaak op de raadpleging: 

Dokter, ik kan niet slapen (insomnia):

Het gaat hier over problemen met inslapen en doorslapen, maar ook klachten van te vroeg wakker worden.

Heel wat factoren zoals piekeren, stress en angst kunnen het slapen bemoeilijken. Overmatig gebruik van cafeïnehoudende dranken is een andere klassieke oorzaak. Frequent spelen verkeerde slaapgewoonten een belangrijke rol. Minder vaak zijn er onderliggend neurologische aandoeningen die de slaap verstoren: rusteloze benen, maar ook ziekte van Parkinson, Alzheimer … hebben allen een negatieve invloed op de slaapkwaliteit.

Het gevolg is dat mensen overdag last hebben van slaperigheid, concentratieproblemen, hoofdpijn en prikkelbaarheid.

Dokter, ik snurk:

Deze klacht kan wijzen op een onderliggend probleem van slaapapnee. Dit is een ademhalingsstoornis tijdens de nacht, waarbij er ten gevolge van een probleem van de luchtstroom in de neus/keelholte onvoldoende diep wordt ingeademd of soms zelfs manifest gestopt wordt met ademen (=apnee). De aandoening gaat meestal gepaard met snurken (obstructief slaapapnee), maar wordt soms ook veroorzaakt door onvoldoende prikkels vanuit de hersenen (centraal slaapapnee). Het gevolg is een sterk verstoorde slaap met slaperigheid tot gevolg. Overgewicht speelt een belangrijke rol. Slaapapnee is een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van hart- en hersenberoertes. De diagnose wordt gesteld door een slaaponderzoek. Slaapapnee kan op verschillende manieren behandeld worden: CPAP, MRA, operatief ...

Dokter, ik val overal in slaap (hypersomnolentie):

Sommige mensen hebben overdag last van overdreven slaperigheid en vermoeidheid. Het betreft hier meestal de mensen die onvoldoende slaap hebben ten gevolge van insomnia, maar ook de mensen die ten gevolge van hun werk (ploegenwerk, nachtwerk), medicatie/drugs of sociale omstandigheden minder slapen dan goed voor ze is. Niet zelden hebben ze hierdoor ook verstoord slaap-waakritme en raakt hun biologische klok die een belangrijke rol speelt voor onze slaapkwaliteit, ontregeld. Ook mensen met slaapapnee komen met deze klacht naar de raadpleging. Een erg kleine groep mensen lijdt aan een zeldzame aandoening: narcolepsie. Ze vallen op willekeurige momenten in slaap zonder dat ze dat kunnen tegengaan. Soms verliezen ze ook hun spierkracht en zakken ze neer op de grond.

Dokter, ik doe vreemde dingen ’s nachts (parasomnie):

Parasomnie is een term die gebruikt wordt om alle ongewone bewegingen/handelingen tijdens de nacht te bundelen. Hierbij kan gedacht worden aan slaapwandelen, praten in de slaap, angstaanvallen, bedplassen en tandenknarsen. Vaak is de eerste klacht overdreven slaperigheid overdag, omwille van de verminderde slaapkwaliteit. In zeldzame gevallen kunnen nachtelijke epilepsieaanvallen zich op een gelijkaardige manier voordoen. Het belang van het slaaponderzoek kan bij deze mensen niet onderschat worden.

Diagnose van slaapstoornissen

Slaapstoornissen kunnen zich op verschillende manieren uiten. Zo kunnen klachten van snurken, slaperigheid overdag, slapeloosheid, tandenknarsen, kaakpijn, vreemde bewegingen ’s nachts … allemaal het gevolg zijn van een onderliggend probleem met de slaap. Afhankelijk van de klacht die op de voorgrond staat, zal uw huisarts u verwijzen naar een van de medewerkers van ons team.

Op de eerste raadpleging zal er vanzelfsprekend dieper ingegaan worden op de klacht waarmee u zich bij de huisarts aanmeldde. De betrokken arts zal dan verder proberen uit te zoeken of deze klachten deel uitmaken van een ruimere slaapstoornis. Er zullen dan vaak bijkomende onderzoeken gepland worden. Dit om een beter zicht te krijgen op uw klachten en/of bevindingen tijdens het klinisch onderzoek tijdens de eerste raadpleging te verduidelijken. Het slaaponderzoek is hierbij het meest aangevraagde onderzoek.

U krijgt nadien een controleraadpleging om de resultaten te bespreken. Soms wordt deze raadpleging gepland bij een andere arts dan diegene die u onderzocht op de eerste raadpleging. Dit gebeurt voornamelijk wanneer blijkt uit de resultaten van het slaaponderzoek dat uw problematiek beter bij een andere arts verder bekeken wordt. Indien mogelijk of nodig zal de arts u een behandeling voorstellen.