Extra-intestinale manifestaties van de ziekte

Behalve klachten als buikpijn, diarree, bloedverlies en vermagering, die duidelijk te wijten zijn aan de darmontsteking, hebben patiënten vaak ook symptomen buiten het maagdarmkanaal. Een deel daarvan wordt veroorzaakt door de ziekte zelf, een ander deel moet worden beschouwd als begeleidende symptomen, en nog een deel kan worden veroorzaakt door de medicatie.

Extra-intestinale manifestaties van de ziekte

Verschillende organen kunnen bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa ontstekingen vertonen die al dan niet gepaard gaan met een opvlamming van de darmziekte. De frequentste klachten zijn de volgende:

Gewrichtsontsteking

Grote en middelgrote gewrichten (bijvoorbeeld de knie, enkel, pols...) kunnen pijnlijk gaan zwellen en lokale roodheid vertonen. Andere patiënten hebben lage rugpijn, die vooral ’s nachts hevig is en gepaard gaat met ochtendstijfheid die duidelijk verbetert in de loop van de dag. Dit betreft een ontsteking van de wervelzuil, die kan evolueren naar de ziekte van Bechterew. Samen noemen we deze gewrichtsaandoeningen ‘spondyloartritis’.

Huidletsels

De frequentste huidletsels bestaan uit pijnlijke, roodblauwe vlekken op de voorzijde van de onderbenen (erythema nodosum) die na enkele dagen tot weken verdwijnen. Veel zeldzamer, maar ook veel ernstiger is pyodermia gangrenosum, een aandoening met grotere, etterende huidwonden die moeilijk te behandelen zijn.

Ogen

Een niet zo frequente, maar belangrijke verwikkeling is het pijnlijke rode oog (uveïtis), dat zeer snelle behandeling met corticoïddruppels vereist om geen blijvende littekens en gezichtsverlies te veroorzaken. Meer frequent is episcleritis, roodheid van het wit van de ogen die een schurend gevoel veroorzaakt.

Lever

Zeldzaam maar ernstig is primair scleroserende cholangitis (PSC), waarbij de galwegen vernauwen door littekenweefsel dat zich in de wand opstapelt. Meestal zijn er weinig symptomen en wordt de diagnose gesteld nadat abnormale leverwaardes in het bloed worden aangetroffen. In een gevorderd stadium veroorzaakt deze complicatie jeuk en geelzucht, en is soms een levertransplantatie nodig.

Vermoeidheid

Een zeer belangrijk en zeer frequent symptoom met grote impact heeft op de levenskwaliteit van patiënten met inflammatoire darmziekten is vermoeidheid en het begeleidende gevoel van zwakte. Soms is er een aanwijsbare oorzaak, zoals bloedarmoede, een vitaminetekort of gewoon een opvlamming van de darmziekte zelf. We stellen echter vast dat veel patiënten hierover blijven klagen, zelfs als hun ziekte volledig onder controle is. Een sluitende verklaring daarvoor hebben we niet en we kunnen dan ook geen adequate behandeling voorstellen. Algemeen wordt aangeraden je conditie te trainen en regelmatig te rusten, om recuperatie mogelijk te maken.

bron: Alles over chronische darmziekten, D'Haens G. en Vermeire S., Lannoo (2017)