Algemene oncologie - Centraal zenuwstelsel

Algemeenheden over het centraal zenuwstelsel

Epidemiologie-etiologie en risicofactoren
Deze kankers komen vaker voor bij mannen. De genetische factor is hier minder bepalend dan voor andere kankers. De omgevingsfactor daarentegen zou een zekere invloed hebben.

Tekenen en symptomen
- niet specifiek: hoofdpijn, overgeven = tekenen van intracraniële hypertensie
- specifiek voor de ligging van de tumor: 
         - lateralisatietekenen: hemiparese, afasie, visuele uitvalsverschijnselen
         - epilepsieaanval
         - stroke-like, met hemorragie, bewustzijnswijziging, zelfs coma

Diagnostische middelen
Klassieke radiologische onderzoeken: Ct-Scan maar vooral Nucleaire Magnetische Resonantie (NMR)

Therapeutische opties
Vanzelfsprekend afhankelijk van het type tumor en de ligging, zie volgende fiche.
Toch moet een symptomatische medicamenteuze behandeling begonnen worden: door anticonvulsieve geneesmiddelen indien noodzakelijk en door corticoïden indien nodig.
 

Astrocytoom

Een astrocytoom is een tumor van het centrale zenuwstelsel, die zich in de hersenen (witte stof) en het ruggenmerg ontwikkelt en die in principe goedaardig of weinig kwaadaardig is. Wordt vaak geassocieerd met andere ingewikkeldere pathologieën, zoals neurofribromatose of tubereuze sclerose (of ziekte van Pringle-Bourneville). Zij vormen 20% van de glioma.

De symptomen hangen af van de plaats waar de tumor groeit. Een astyrocytoom van de oogzenuw bijvoorbeeld veroorzaakt een geleidelijk verlies van de visuele scherpte. Er zijn echter ook algemenere klachten, die gemeenschappelijk zijn bij alle hersentumoren: cefalea, misselijkheid en zelfs braken, epileptische aanval, gedragsstoornissen, spraak- en/of geheugenstoornissen.
De cysteuze vormen komen het vaakst voor, een op twee keer wordt de tumor ontdekt door een gegeneraliseerde of, wat vaker voorkomt, gelocaliseerde epilepsie, waarvan de bijzondere symptomen wijzen op de prikkeling van deze of gene hersenstructuur. Deze tumoren evolueren betrekkelijk langzaam. 

Behandeling
De behandeling is chirurgisch. Na volledige verwijdering van de tumor volgt een definitieve genezing. Dat is zo bij astrocytomen in de kleine hersenen of in de oogzenuw bij kinderen of jongeren. 
Als de exerese (verwijdering) onvolledig is of onmogelijk is wegens de ligging (omdat die onaanvaardbare functionele gevolgen zou hebben voor de patiënt), wordt meestal radiotherapie toegepast. 

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren je artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en uw algemene gezondheidstoestand. Jouw artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in uw geval aangewezen behandeling.
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Glioblastoom

Glioblastoma zijn tumoren van het centrale zenuwstelsel.  Glioblastoma zijn echte hersenkankers, die betrekkelijk vaak voorkomen (20% van alle glioma) en zeer kwaadaardig zijn. Deze gezwellen verschijnen vaak tussen 50 en 70 jaar. Zij kunnen omringd worden door een oedeem waardoor de pijn in de naburige hersenweefsels verhoogt. 

De symptomen
Tekenen van intracraniale hypertensie (vooral cefalea of hoofdpijn) en tekenen van snel opkomende pijn in een hersengebied, zoals een epileptische aanval, gedragsstoornissen.

De behandeling
Een combinatie van chirurgie en radiotherapie, chemotherapie heeft weinig voordeel. 

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jopuw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Je artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling.
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Oligodendroglioom

Een oligodendroglioom is een tumor van het centrale zenuwstelsel die in het gliomaweefsel binnendringt en langzaam evolueert, hij vertegenwoordigt ongeveer 1% van alle glioma. Het oligodendroglioom openbaart zich vaak door een epileptische aanval, meestal rond 30, 40 jaar. 

De behandeling
Gewoonlijk kan de tumor chirurgisch behandeld worden en verwijderd worden. Als de ablatie onvolledig is of als er tekenen van kwaadaardigheid zijn, is aanvullende radiotherapie gerechtvaardigd. Net zoals soms pre-operatieve chemotherapie.

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jouw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Je artsen zullen jou om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling.
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Ependymoom

Het ependymoom is een laesie die ontstaat uit de ependymcellen, die gliacellen zijn. Men kan ze overal in de hersenen terugvinden en op elke leeftijd, maar in het bijzonder bij kinderen (de derde van belang). Deze laesie vormt 5 tot 6% van alle glioma en algemeen wordt erkend dat ze langzaam en discreet verergert, zelfs al kan ze soms anaplastisch zijn. 

De behandeling
De behandeling bestaat uit chirurgische verwijdering en is gewoonlijk doeltreffend.

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jouw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Jouw artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling. 
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Oligoastrocytoom

Dit is een zeldzame en vaak goedaardige tumor, die zich ontwikkelt op cellen die de myelineschede vormen. Het oligodendroglioom komt meestal aan het licht door afzonderlijke epileptische aanvallen.

De behandeling
De behandeling van het oligodendroglioom bestaat uit een zo volledig mogelijke chirurgische verwijdering. Externe radiotherapie en chemotherapie kunnen eveneens toegepast worden.   

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jouw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Jouw artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling. 
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.
 

Meningeoom

Langzaam groeiende hersentumor die gewoonlijk niet kankerachtig is (goedaardig). Meningeoma ontstaan in de hersenvliezen of het ruggenmergvlies, vaak tussen 50 en 60 jaar.

De behandeling
De behandeling bestaat uit het chirurgische wegnemen van de tumor. De chirurgische behandelingssoort hangt af van de plaats van het meningeoom.

• De tumoren die binnen een hersenkamer liggen kunnen meestal door een resectie weggenomen worden en zijn zelden recidief.
• De meningeoma die ter hoogte van het achterhoofdsgat liggen (achteraan de schedel en aan de schedelbasis) kunnen volledig geresecteerd worden dankzij microchirurgische technieken.
• De tumoren in de olfactorische of parasellaire hersengroeven zijn moeilijker..

Voorts is het gebruik van de radiotherapie aangewezen voor kwaadaardige meningeoma of wanneer het gezwel niet volledig verwijderd werd.

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jouw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Jouw artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling.
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Medulloblastoom

Een medulloblastoom is een primaire tumor van het zenuwstelsel en is de meest voorkomende tumor bij kinderen, vooral bij jongens. 75% van de medulloblastoma komt voor bij kinderen, 25% bij de volwassenen. 

Medulloblastoma bevinden zich vaak in het middengedeelte van de kleine hersenen (het zogenaamde vermis) maar ook in de cerebellaire hemisferen. Het is een omvangrijke en niet-ingekapselde tumor. 

De vaak voorkomende symptomen zijn hoofdpijn, braken wegens hydrocefalie (overmatige cerebrospinale vloeistof), gezichtsproblemen (met tussenpauzen optredende of permanente diplopie), schrijfproblemen, een vermindering van de schoolprestaties, onverschilligheid, lusteloosheid.

De diagnose wordt gewoonlijk één tot drie maanden na het begin van de symptomen gesteld.

Het is een tumor die een snelle groei kent.

De behandeling
De behandeling is in de loop van de laatste 30 jaar geëvolueerd, maar berust voor de meeste patiënten op een combinatie van chirurgie, radiotherapie en chemotherapie.

Elk geval is uniek. Voor hun beslissing baseren jouw artsen zich op de volgende punten: de gediagnosticeerde kankersoort, de graad van de kanker (graad van kwaadaardigheid), het stadium van de kanker, de wetenschappelijke bewijzen voor de doeltreffendheid van de behandeling voor deze kankersoort en je algemene gezondheidstoestand. Jouw artsen zullen je om inlichtingen vragen die hen helpen bij de keuze van de in jouw geval aangewezen behandeling.
Je zal behandeld worden door een toegewijd team dat bestaat uit artsen, verpleegsters en andere specialisten. Aarzel niet om je tot een van deze zorgwerkers te richten als je hulp nodig hebt.

Lymfoom

Het primaire lymfoom van het centrale zenuwstelsel komt eerder voor bij immunodepressieve patiënten, die een lagere immunologische weerstand hebben. (AIDS..., enz). Het lymfoom ligt vaak ter hoogte van de subcorticale witte stof, de hersenkamerwanden of de subarachnoïdale ruimten.

De symptomen zijn identiek aan die van andere hersenziektes: cefalea, gedragsstoornissen, epileptische aanval...

Het gaat om een woekering van lymfocyten (in de vorm van witte bloedlichaampjes) die door de ganglia, de milt, de thymus en het beenmerg geproduceerd worden. De proliferatie is te wijten aan één soort van lymfocyten (monoklonale proliferatie).

In tegenstelling tot bij de andere hersentumors, bestaat de behandeling vooral uit chemotherapie, al dan niet gecombineerd met radiotherapie.