Wereld Hepatitis Dag

28 juli is het Wereld Hepatitis Dag. Het ideale moment om deze ziekte onder de loep te nemen. Want wat is Hepatitis? Hoe krijg ik het en hoe geraak ik ervan af? Je komt het hier allemaal te weten.

Wat is hepatitis?

Hepatitis is een ontsteking van de lever, wat veel oorzaken kan hebben. Doch klassieke hepatitis wordt meestal door een virus veroorzaakt. Daarom wordt het vaak virale hepatitis genoemd, die wordt onderverdeeld in hepatitis A, B, C, D en E. Omdat hepatitis A en E in de meeste gevallen alleen tijdelijk leverontsteking veroorzaken, gaan we in dit artikel vooral dieper in op de B- en C-variant. Hepatitis D is een uiterst zeldzame vorm van hepatitis, die alleen voorkomt bij mensen met hepatitis B. Alhoewel chronische hepatitis B in de meeste gevallen niet te genezen is, kan hepatitis C sinds enkele jaren nu zeer goed behandeld worden. Beide vormen van chronische hepatitis kunnen, indien langdurig onbehandeld, leiden tot leverbeschadiging of uiteindelijk tot diffuus verlittekende lever (levercirrose). Zowel hepatitis B als C geven op lange termijn een verhoogd risico op leverkanker.

Hoe kan je hepatitis krijgen?

Waar men vroeger soms besmet werd door bloedtransfusies (virale hepatitis was toen nog niet ontdekt), wordt hepatitis nu vooral overgedragen door onveilige seks, besmette naald (denk hierbij vooral aan druggebruikers of bij het plaatsen van piercings en tatoeages in onhygiënische omstandigheden), de bevalling (en borstvoeding) of een prikaccident (vooral in de zorgsector). Mensen die in het zeldzame geval al hepatitis B gehad hebben, kunnen dit niet meer krijgen. Dat is bij hepatitis C niet het geval.

Hoe hepatitis opsporen?

Je kunt het virus al hebben en al besmettelijk zijn vóórdat je klachten hebt, of zelfs zonder dat je klachten ervaart. Vaak worden gevallen van hepatitis ontdekt tijdens een routinebloedonderzoek of na zwangerschapsscreening. Men neemt dan verstoorde bloedwaarden waar. Wanneer je de ziekte al een tijdje hebt en het virus geleid heeft tot leverbeschadiging, kunnen zich wel enkele symptomen voordoen: vermoeidheid, geelzucht, vage last in de buikstreek, vochtophopingen, bloedingen van de slokdarm,…
Wanneer er hepatitis wordt vastgesteld kan er ook een vervolgonderzoek gedaan worden. Dit kan bestaan uit een elastografie (leverstijfheidsmeting), echografie en/of leverbiopsie.

Hoe hepatitis behandelen?

Hepatitis B kan goed worden voorkomen door vaccinatie. Je kan je gemakkelijk laten inenten bij de huisarts of arbeidsgeneesheer. In ons land hoort dit meestal tot de standaardvaccinaties van elke baby. Als je niet gevaccineerd bent, ontstaat er in  ongeveer tien procent van de gevallen een chronische vorm, waarbij je levenslang drager bent van het virus. Hierbij geneest slechts een zeer klein percentage van de mensen. Als het virus niet meer in je bloed zit, kun je het virus ook niet meer overdragen. De meeste mensen die hepatitis B hebben, krijgen geen klachten. Gezonde voeding en levensstijl bevorderen de genezing. Het drinken van alcohol wordt ten strengste afgeraden, aangezien dit leverbeschadiging in de hand werkt. Bij chronische hepatitis B worden in verschillende gevallen langdurig antivirale middelen gegeven om de ziekte onder controle te houden.

Hepatitis C is sinds kort te behandelen met medicijnen met een zeer hoge kans op genezing en minder bijwerkingen, wat vroeger niet het geval was. Het hepatitis C-virus kan jaren in het lichaam aanwezig zijn zonder klachten te veroorzaken. Dit noemt men chronische hepatitis C. In twintig procent van de patiënten leidt dit tot levercirrose wat later kan overgaan in een primaire leverkanker. Als er geen sprake is van cirrose dan is het genezingspercentage bijna 100. Als dit wel het geval is, is de kans op genezing zo’n tachtig tot negentig procent.

Komt hepatitis nog voor?

Wereldwijd zijn er zo’n 71 miljoen mensen besmet met het hepatitis C-virus en 257 miljoen met hepatitis B.In 2013 werden er in Europa 19 101 gevallen van hepatitis B vastgesteld. Dit is een incidentie van 4.4 gevallen op 100 000 inwoners.Voor hepatitis C daarentegen werden 31 513 gevallen gediagnosticeerd in Europa. Dat maakt dat er een hogere incidentie is van 9.6 gevallen per 100 000 inwoners.

Tekst: dr. Michiel Bronswijk (senior assistent maag-darm-leverziekten)

Bronnen: Journal of Hepatology, www.mlds.nl, Global hepatitis report 2017 (WHO)