Thomas More en WZC Den Olm ontwierpen samen een dementievriendelijke duofiets die door Eddy Merckx vandaag werd ingereden.

07 oktober 2021
door Kathleen Vermeulen

“Kunnen fietsen” was de grote wens van Jacques, één van de bezoekers van het dagcentrum van WZC Den Olm te Bonheiden. Om dit mogelijk te maken voor hem, en de andere bewoners, ging het woonzorgcentrum op zoek naar studenten die hen konden helpen een dementievriendelijke fiets te bouwen. Met veel enthousiasme ging Thomas More Hogeschool, campus De Nayer, op deze vraag in. Drie jaar lang werkten studenten aan de realisatie van een prototype. Vandaag stellen ze met trots hun dementievriendelijke duofiets voor. De fiets wordt ingereden door niemand minder dan Eddy Merckx samen met enkele andere gerenommeerde ex-prof wielrenners.

Het voorjaar van 2018: Jacques, een bezoeker van het centrum voor dagverzorging van Den Olm, heeft dementie en drukt aan de medewerkers de wens uit te willen fietsen. De zorgequipe raadt dit af omwille van het valgevaar door zijn evenwichtsproblemen. Maar Jacques wil per se fietsen en wordt onrustig door het negatieve antwoord. Hij laat de directie komen en wijst hen op de slogan die ophangt boven de ingang van het woonzorgcentrum: “Fijn dat je fietst”. Zijn boodschap was kort en duidelijk: “Ofwel mag ik fietsen, ofwel halen jullie die slogan weg”. Een belofte wordt gemaakt: dat men er alles zal aan doen om Jacques te laten fietsen.

Na enkele testritten werd, in samenwerking met de sportdienst Berentrode van Bonheiden, een tandem ter beschikking gesteld. Hiermee maakt Jacques tijdens dat voorjaar wekelijks - onder begeleiding - zijn fietstocht door Bonheiden. Met een brede glimlach op de mond. Op 15 juni 2018 overleed Jacques, onverwacht.

Ook andere bezoekers van het centrum voor dagverzorging stelden de vraag te mogen fietsen. De besturing van de aanwezige rolstoelfiets bleek voor niet-geoefende begeleiders te zwaar om te hanteren. Daarom werd door een multidiscipinaire werkgroep een project uitgeschreven voor het ontwerpen van een dementievriendelijke fiets. Thomas More, campus De Nayer, zette zijn schouders mee onder dit project. Gedurende drie jaar werkten studenten mee aan de realisatie van een prototype dat beantwoordde aan de geformuleerde kwaliteitseisen.

Vandaag stellen de school en het woonzorgcentrum met trots hun duofiets voor, een fiets op maat voor mensen met dementie.

De voorbije drie jaar waren meer dan de bouw van een dementievriendelijke fiets. We hebben ook gezien hoe een groep jonge studenten kennis heeft gemaakt met mensen met dementie en vooral geleerd heeft te kijken naar hun mogelijkheden. Te vaak wordt de nadruk gelegd op wat deze mensen niet meer kunnen, terwijl er nog zoveel is dat ze wel nog kunnen. Dat ze voor en met ons de fiets hebben gebouwd is uiteraard prachtig, maar dat deze jonge mensen van dichtbij hebben kennis gemaakt met mensen met dementie en met wat voor hen wel nog mogelijk is, is zeker even waardevol.” licht Dirk Van Herpe, adjunct-directeur ontwikkeling toe.

Het project triggerde ons meteen. Op basis van een projectomschrijving van eisen en wensen konden de studenten dit onderwerp kiezen voor hun bachelorproef. Zij hebben de markt verkend en zijn met veel enthousiasme begonnen aan de bouw van de fiets. Het was geen evident parcours, maar na drie jaar zijn we fier om een prototype te kunnen afleveren aan het woonzorgcentrum, mede dank zij de adviezen van fietsenontwerper Tri-Bike in Putte”, vult Ben Van Pee, lector Thomas More Hogeschool, aan.

De fiets werd ingereden door niemand minder dan Eddy Merckx. Samen met Willy Vekemans, wiens echtgenote woonachtig is in het woonzorgcentrum, Jos De Schoenmaeker, Jos Spruyt, Fons De Wolf en Rudy De Bie, werd deze fiets voorgesteld aan de bewoners van Den Olm. “Bewegen is goed voor iedereen en ik voel mij gelukkig dat men op deze manier ook de kans biedt aan mensen met dementie om op de fiets terug buiten te komen. Het verhaal van mijn vriend Willy, wiens echtgenote reeds enkele jaren dementie heeft, greep me zodanig hard aan, dat ik onmiddellijk “ja” gezegd heb aan dit nobele initiatief. En uiteraard ook omdat fietsen belangrijk is voor iedereen”, aldus Eddy Merckx.

  

We zijn ongelooflijk dankbaar voor de inspanningen van Thomas More en de vele studenten die hieraan hebben meegewerkt. Het is een unieke fiets die we vanaf nu kunnen gebruiken. Dankzij dit initiatief kunnen de bewoners binnenkort samen fietsen met een familielid, vriend of een van onze medewerkers. Elke fietstocht is een mogelijkheid om samen herinneringen op te halen, om geluiden en geuren te herkennen en om te genieten van de natuur in het fietsvriendelijk Bonheiden. En dit allemaal dankzij Jacques” besluit Dirk Van Herpe.

Sedert enkele jaren investeert Den Olm in bewegingsprojecten voor mensen met dementie. Zo gaat men om de 14 dagen zwemmen, werd een wandelclub opgericht en werden er onlangs fitness-toestellen geplaatst op het domein. Om het project van dementievriendelijk fietsen nog meer glans te geven, schonk OKRA Peulis een Riksja aan het woonzorgcentrum. Hierdoor kunnen ook mensen die minder actief willen of kunnen fietsen ook opnieuw de buurt verkennen.